Skip to main content

Wetenschappelijke
artikelen haptotherapie

Mechanismen van haptotherapie: specifieke- en aspecifieke therapiefactoren

Gert A. Klabbers, Bob Boot, Marjolein Dekker en J. Willem Hagg

Samenvatting

Naast de inzichtgevende gesprekken, de ervaringsgerichte vaardigheidsoefeningen en de affectieve contactgerichte therapeutische aanraking, kan ook de therapeut-patiënt relatie in de HT gezien worden als specifieke therapiefactor. Hoewel dit artikel nog geen eenduidige rationale oplevert voor de werkzaamheid van haptotherapie, biedt het een goed overzicht van de specifieke- en aspecifieke therapiefactoren in de haptotherapie en de veronderstelde mechanismen van haptotherapie. Toekomstgericht adviseren de auteurs onder andere om het belang van de beleving van het subject-lichaam aan te tonen. De auteurs streven ernaar om met dit artikel een bijdrage te leveren aan een heldere communicatie over de veronderstelde mechanismen van haptotherapie, alsmede hopen zij hiermee een bijdrage te leveren aan toekomstig wetenschappelijk onderzoek.

Mechanisms of Haptotherapy: specific and nonspecific therapy factors

Gert A. Klabbers, Bob Boot, Marjolein Dekker and J. Willem Hagg

Abstract

In addition to the insightful conversations, the experiential skill exercises and the affective contact-oriented therapeutic touch, the therapist-patient relationship in HT can also be seen as a specific therapy factor. While this article does not yet provide a conclusive rationale for the efficacy of haptotherapy, it offers a good overview of the specific and nonspecific therapy factors in haptotherapy and the presumed mechanisms of haptotherapy. Looking forward, the authors recommend e.g. demonstrating the importance of the body-subject experience. The authors’ aim with this article is to contribute to clear communication regarding the presumed mechanisms of haptotherapy, as well as their hope of contributing to future scientific research.

Haptonomy and resilience: A literature overview

Eric Elbers, MSc. LLM. and prof. dr. Joachim Duyndam

Abstract

This article aims primarily at understanding the role of the human body and embodied experiences in organizations, particularly from a haptonomic perspective. Secondary, the aim is to generate new insights into organizational relations that might positively influence resilience and put these insights into practice. To that end, this paper reports our search, selection, and discussion of the recent academic literature on resilience and haptonomy.

Verstoord gevoelsvermogen bij bekkenbodem-problematiek

Gert A. Klabbers, Petra M. Bouwman, Marjolein Dekker, J. Willem Hagg, Renske R. Harte-Sluman, Chantal Spil, Robert H. de Vos

Twee casuïstiekbeschrijvingen haptotherapie

De auteurs concluderen dat haptotherapie een waardevolle aanvullende therapie kan zijn voor patiënten met een verstoord gevoelsvermogen bij bekkenbodemproblematiek en dat verder onderzoek wenselijk is om het positieve effect daarvan wetenschappelijk te bevestigen.

Haptotherapie bij kanker

Agnes van Swaay, Kris Vissers, Yvonne Engels, Marieke Groot

Dit onderzoek gaat in op de vraag hoe haptotherapie zinvol is bij iemand met kanker

Veel haptotherapeuten behandelen cliënten met kanker. Zij richten zich daarbij vooral op de interactie tussen lichaam en geest. Cliënten hebben meestal te maken met een verstoorde lichaamservaring in combinatie met emotionele problemen. Haptotherapie is voor veel van deze mensen helpend.

Haptotherapie bij kinderen en ouders

Monica Pollmann, Floor van Rooij, Roos Rodenburg

Studie naar de effecten van haptotherapie voor een tienjarig meisje met mild probleemgedrag en haar ouders.

In een kortdurend traject met wekelijkse sessies bleken positieve veranderingen op te treden. Er was een toename van affectief contact en de boze buien, problemen met gedrag en opvoeding namen af. Kenmerkend was dat de afname van het aantal boze buien gevolgd werd door een toename van moederlijke acceptatie.

Denken over voelen

van 't Hof, van Voorst, van Zoewlen-Nederlof

Een onderzoek naar de kenmerken van de cliëntenpopulatie van de Vereniging van Haptotherapeuten, en de betekenis van haptotherapie voor de cliënten. In dit artikel ligt het tastbare resultaat van zes maanden onderzoek rond haptotherapie. Wij als onderzoekers zijn van meet af aan enthousiast over het onderwerp. Soms verloren we het zicht op de verbanden tussen de gegevens die we vonden en de onderzoeksvragen, maar onze onderzoeksbegeleidster herinnerde ons daar regelmatig aan.

Onderzoek naar de therapeutische interventiewaarde van Haptotherapie

van den Broek, van der Wielen, de Vries, van Heck e.a.

Haptotherapie is een vrij nieuwe therapie die in de jaren 60 in Nederland is ontstaan. De therapie is erop gericht de cliënt in contact te brengen met zijn lichamelijkheid en werkelijke gevoelens. Dit gebeurt door middels van aanraking. Deze nadruk op de tast en het gevoel is één van de belangrijkste onderscheidende elementen van haptotherapie in vergelijking met andere therapiesoorten.

Haptotherapy as a new intervention for treating fear of childbirth

Klabbers, Wijma, Paarlberg, Emons & Vingerhoets

Om ernstige angst voor bevalling bij zwangere vrouwen te behandelen, werden drie typen therapie vergeleken: haptotherapie, online psycho-educatie en reguliere zorg. Uit het onderzoek bleek dat alleen haptotherapie significante resultaten liet zien en ten opzichte van de andere twee behandelingen voor een duidelijke vermindering in angst zorgde. Voor een zo neutraal mogelijke uitkomst, werden onderzoeken gedaan op verschillende momenten, tijdens en na de zwangerschap.

The effect of haptotherapy on patients with chronic pain

Gert A. Klabbers en Ad J.J.M. Vingerhoets

Chronische pijn heeft een grote invloed op de kwaliteit van leven. Het is bekend dat haptotherapie chronische pijn kan verminderen, maar dat was nog niet wetenschappelijk onderzocht. Uit dit onderzoek – vanwege Covid niet helemaal afgerond – bleek niettemin dat haptotherapie inderdaad een veelbelovende therapievorm is voor mensen met chronische pijn. We zagen een statistisch significante en clinisch relevante vermindering van ongemak, angst en pijn, en een toegenomen lichaamsbewustzijn.

Haptotherapeutische Welbevinden Schaal (HWS)

Gert A. Klabbers en Ad J. J. M. Vingerhoets

De HWS blijkt betrouwbaar te zijn en kan worden gebruikt om het welbevinden te meten vanuit haptotherapeutisch perspectief.

De HWS werd ontwikkeld om de verschillende haptotherapeutische interventies – gesprekken, oefeningen, therapeutisch aanraken – te koppelen aan de verschillende dimensies van welzijn.

Dit onderzoek keek naar de betrouwbaarheid en validiteit van deze nieuw ontwikkelde schaal en vond een sterk verband tussen interventies en toegenomen welbevinden.

Belangrijke
artikelen haptotherapie

Embodied resilience: A phenomenological perspective

Eric Elbers, Vivianne Baur, Babet te Winkel & Joachim Duyndam

From a phenomenological perspective, our body is the “from-which” we face the world. Vice versa, our body is affected by occurrences in our surroundings. Embodied resilience is understood as a quality of the
dynamic relationships between our affected body and what happens in our surroundings.
Objectives: This article explores the following question: How is resilience experienced bodily and how can we strengthen resilience and foster social relations?

Verstoord gevoelsvermogen bij bekkenbodem-problematiek

Gert A. Klabbers, Petra M. Bouwman, Marjolein Dekker, J. Willem Hagg, Renske R. Harte-Sluman, Chantal Spil, Robert H. de Vos

Een zwangerschap heeft invloed op het bekken van de zwangere vrouw. De ene vrouw heeft hiervan meer last dan de andere. Voor het gehele bekken zijn volgens Stichting Bekkenbodempatiënten meer dan dertig soorten problemen te omschrijven - wel én niet gerelateerd aan een zwangerschap. Hierbij spelen medische en psychologische problemen een rol als oorzaak en gevolg. Bij al deze bekkenbodemproblemen kan er sprake zijn van een verminderd gevoelsvermogen, wat een indicatie is voor haptotherapie.

‘Voel je wel?’

Dr. Gert A. Klabbers

Nieuwsbrief over haptotherapie

In de afgelopen jaren heeft wetenschappelijk onderzoek de gunstige effecten van haptotherapie aangetoond bij verschillende patiëntengroepen, variërend van mensen met kanker die worden behandeld met chemotherapie tot zwangere vrouwen met een hoge angst voor de bevalling en mensen met chronische pijn.
In deze nieuwsbrief van Dr. Gert A. Klabbers een overzicht van verschenen onderzoek.

Van overleven naar leven na een CVA

Françoise Wibbels-Pancras

Een aanzet tot structurering van behandeling van status na CVA vanuit haptotherapeutisch perspectief

Dit artikel introduceert 3 fasen van herstel vanuit haptotherapeutisch perspectief: van overleven naar hervinden naar leven, geïnspireerd op de fasen van herstel vanuit psychisch trauma zoals beschreven door Judith Herman. De auteur beschrijvft het proces ook voor niet-haptonomisch geschoolde zorgprofessionals en geeft een inkijk in het denken en  werk van de haptotherapeut.

Haptotherapie bij PTSS

Frans Kok en Bob Boot

In dit document wordt haptotherapie beschreven als een goede mogelijkheid bij de behandeling van posttraumatische stress-stoornis (PTSS), als aanvulling op Cognitieve Gedragstherapie, ‘exposure’-behandeling, EMDR (eye movement and desensitization reprocessing), of BEPP (beknopte eclectische psychotherapie voor PTSS). Dit stuk is voor professionals die beroepsmatig te maken krijgen met mensen met PTSS: behandelaars in de zorg, beleidsmedewerkers en brandweer, politie, ambulancepersoneel en andere organisaties die te maken hebben met personen die ‘at risk’ zijn.

Haptotherapie: een bottom-up benadering bij trauma

Barbara van Ruitenbeek

In dit artikel – geschreven tbv. nascholing voor haptotherapeuten met betrekking tot trauma – beschrijft wat haptotherapie kan betekenen bij de verwerking van trauma. In de behandeling staan het lichaam, de stressfysiologie en het sociale betrokkenheidssysteem centraal. “De mens is bezielde lichamelijkheid”. Dit fenomenologisch uitgangspunt heeft in de haptotherapie praktisch “handen en voeten” gekregen.

Als gevoelscontact niet vanzelfsprekend is

Frans van Nieuwmegen

De haptonomische benadering en therapie bij hoog-functionerende volwassenen en kinderen met de diagnose autisme spectrum stoornis (ASS)

Deze aanpak doet een appèl op de lichamelijk voelende en contactuele vermogens van de persoon met ASS. De haptonomische aanpak biedt opening en uitbouw naar onderling en elkaar ontmoetend contact en levert daarmee een belangrijke bijdrage aan de individuele ontplooiingsmogelijkheden van hoog-functionerende personen met ASS.

When Touch is Required

Els Plooij

Literatuuronderzoek naar de praktijk van de lichaamsgerichte psycholoog

Naast interventies gericht op cognitie en gedrag, gebruikt de lichaamsgerichte psycholoog het lichaam om de client te helpen ervaren wie hij/zij is en hoe de persoon zich verhoudt tot anderen en de wereld. Deze interventies kennen een grote variatie, van het verwoorden van sensaties, meditatie- en bewegingsgerichte oefeningen tot het verwerken van vroegere ervaringen en de inzet van therapeutisch aanraken.


Eerder verschenen artikelen haptotherapie

Een selectie uit artikelen over haptotherapie uit verschillende tijdschriften in de laatste jaren.

  • Haptotherapie effectief voor bevallingsangst (Tijdschrift voor Verloskundigen, 2019)
  • Voelen is belangrijk. Haptotherapie kan helpen bij bevallingsangst (Nataal, 2019)
  • Als je je gevoel serieus neemt (Admodum, 2018)
  • De sterke kanten van haptotherapie (Beter, 2018)
  • Druk, druk, druk van de ketel (Gezondheid, 2018)
  • Haptonomie en fibromyalgie (FES Magazine, 2018)
  • Haptotherapie. Praktijk en theorie (recensie, MGz, 2018)
  • Hulp van de haptotherapeut (MIND magazine, 2018)
  • Lekker in je vel zitten (RSI, Handvat, 2018)
  • Lig ik goed (Viva, 2018)
  • Meer jezelf zijn, minder PDS (Prikkels, 2018)
  • Methodical reflections on body mind intervention studies with cancer patients (Elsevier, 2018)
  • Terug naar het gevoel (Sportgericht, 2018)
  • Vierdimensionale Klachtenlijst (4DKL) in de eerstelijns praktijk van therapeuten (2018)
  • Waarom raakt u me aan (Margriet, 2018)
  • Wat is haptonomie (Zin, 2018)
  • Wat is het, wat doet het? Haptonomie (Health, Achmea, 2018)
  • We helpen graag een handje mee (de POH, 2018)
  • Herstel affectief contact vermindert probleemgedrag (Vroeg, 2016)
Heb je een vraag?

Voor meer informatie kun je contact opnemen met de Vereniging van Haptotherapeuten
T +31 (20) 488 71 16
E Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Het bureau is telefonisch bereikbaar van maandag t/m donderdag van 09:00 - 12:00 uur.

Heb je een klacht?

Ben je ontevreden of heb je vragen over de geboden zorg? Als een gesprek met je therapeut geen oplossing biedt, kun je contact opnemen met onze vertrouwenspersoon. Deze is bereikbaar via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Klachtenprocedure